De Omweg Naar Santiago by Cees Nooteboom

Author:Cees Nooteboom
Language: nld
Format: mobi
ISBN: 9045008505
Publisher: Atlas
Published: 1992-01-01T23:00:00+00:00

San Juan de la Peña, detail kapiteel, Jozefs droom

Er is een andere notie, waar ik het veel moeilijker mee heb, en die ik niet meer en niet mee kan delen, namelijk, dat alles wat ik aan die kerken als mooi, of zeg maar als kunst beschouw, in die dagen absoluut niet zo ervaren werd. De man die deze voorstellingen, die nu nog de verste uithoeken van mijn twintigste-eeuwse ziel beroeren, in steen uithakte was voor de middeleeuwer niet meer dan een metselaar of timmerman. ‘Kunst,’ zegt Rosario Assunto (Die Theorie des Schönen im Mittelalter, Köln: Du Mont, 1963), ‘ist keine von den anderen unterschiedene Tätigkeit, sondern der Aspekt des Handelns, der die anschaubare Schönheit seiner Erzeugnisse zum Ziel hat’, een gedachtegang die toch niet werkelijk tot mij door wil dringen. Het is erger dan East is East et cetera, het lukt mij gewoon niet om mij van mijn eigen manier van kijken af te zonderen, ik zou een ander moeten worden, een man van duizend jaar oud, maar dan een die de ideeëngeschiedenis van die duizend jaar had overgeslagen. Als ik er ooit dichtbij geweest ben, was het misschien in die verlaten vallei in de Pyreneeën. Er was niets en niemand te zien, ik stond daar met mijn brandende ijver maar zonder sleutel voor die gesloten deur. Een andere gefrustreerde had er met een scherp voorwerp een klein gat in weten te rafelen, maar alles wat ik daardoor zag was een stukje van een muur met grove stenen. Nu gebeurde er iets eigenaardigs. Ik was tenslotte niet met lege handen gekomen. ‘Er zou een man die toveren kon komen,’ mompelde ik met Ed. Hoornik, en in de beschutting van de boog (symbool van de hemel) boven de deur las ik woord voor woord bij Muir wat ik twee meter verder niet kon zien, en in die andere kilo drukwerk, Aragon Roman (ed. Zodiaque, 1971), zag ik op foto’s het barre stenen tongewelf, het wonderlijke smeedwerk en de ernstige, droeve gezichten van de moeder en het kind met de strakke, opgetrokken knieën, star en hiëratisch als een afgodsbeeld uit een verdronken wereld.

De middag verduisterde, een stormvlaag joeg door de weinige bomen. Misschien werd professor Muir ongeduldig in het dodenrijk. Ik draaide mij om om hem te volgen, mijn onzichtbare gids, zoals ik hem gevolgd was naar het kasteel van Loarre, waar heel Aragón als een bestofte stierenhuid onder je ligt, en naar de witte, sluipende mist op het grote plein voor de kathedraal van Santiago. Al die wegen! Over de doffe lijkwade van de Castiliaanse vlakte naar de in zijn vergeten dorp nu veel te grote, bijna Rijnlandse kerk van San Martín de Fromista met zijn driehonderdvijftig in steen gesneden korbelen. Van de lage, kille, voorwereldse crypte van Saint Michel de Cuxa met zijn ene versteende palmzuil, naar de geheimzinnige Asturische koningsgraven in het Pantheon van León, van de door de wind bestookte galerij van San Esteban de Gormaz, in een landschap van varkens en modder naar het onder de rotsen gehangen vogelnest van San Juan de la Peña.

Download

Copyright Disclaimer:
This site does not store any files on its server. We only index and link to content provided by other sites. Please contact the content providers to delete copyright contents if any and email us, we'll remove relevant links or contents immediately.